Havalı yataklar arasındaki farklar nelerdir?
Havalı yataklar 5 farklı tip olarak kategorize edilebilir (Pozisyon veren havalı yatak modelimiz Opera AutoTurn ayrı bir makalede anlatılacaktır):
1- Otomatik Tam Basınç Kontrollü havalı yatak modelleri
Sahip olduğu tüm hücrelerdeki basıncı düzenli olarak ölçen ve bası yarasına neden olabilecek basınca ulaşma riski doğan hücrelerdeki hava basıncını otomatik olarak azaltan havalı yatak modelleridir. Her hücresi, her noktası her an kontrol altında ve optimum düzeyde yumuşaktır. Bu modeller sırt üstü yatmak, yan yatmak ya da oturur pozisyonda olmak dahil yatak içerisindeki tüm pozisyonlarda hastayı maksimum korur ve şaşırtıcı düzeyde konfor sağlar. Opera’nın Eclipse, Flo Auto ve Impulse Hibrit modelleri bu klasmanda havalı yataklardır. En üst düzeyde yatak yarası riski olan ya da var olan bir yarası bulunan kullanıcılar için dahi uygundurlar.
2- Tam Basınç Dağıtan sıralı havalı yataklar
Sahip olduğu tüm hücrelerdeki basıncı düzenli olarak optimum seviyede yumuşak tutan, her hücresi bası yarası oluşmasına neden olacak basınçtan arındırılan havalı yatak modelleridir. Yatak yarası riski olan her kullanıcı için uygundurlar. 17,5cm hücre yüksekliğine sahip olan Opera Flo bu tip bir havalı yataktır ve Opera’nın en çok satılan havalı yatak modelidir. En sert/şişkin hücrelerinin basınç düzeyi manuel olarak ayarlanabilir ve sistem 4,5 dakikada bir düzenli olarak hücre basınç döngüsünü değiştirir.
3- Hibrit tipi Otomatik Tam Basınç Dağıtan yataklar
Üst katmanında farklı doku ve özelliklerdeki süngerlerin birleşiminden oluşan yatak, alt katmanında ise otomatik basınç kontrollü havalı yatak bulun yatak modelidir. Bu yataklar bir yandan yatak yarası riskini bertaraf ederken bir yandan da ekstra destekli konforlu yatış, kolay transfer ve yatak içi hareket avantajı sağlar. Opera Impulse Hibrit bu kategoride eşsiz bir yatak modelidir.
3- Sıralı tip yataklar
Piyasada en sık görülen havalı yataklar bunlardır. 2 yollu ya da 3 yollu sıralı sistem prensibi ile çalışırlar. Bu şu demektir, boru tipi bir hücredeki hava tümüyle boşken bir üstündeki hücre sert şekilde doludur. Bu sıralı dolma-boşalma halinin hastayı bası yarası riskinden koruyacağı varsayılır. Ne var ki bu vaat çoğu zaman gerçekleşmez! Muhtemelen bu yazıyı okuyan siz de benzer bir deneyim yaşamış ve hastanızın altında boru tipi yatak olmasına rağmen bası yarası oluştuğu için yeni bir arayışa girmişsinizdir. Hakeza ülkemizde yoğun bakım ünitelerinde bir hafta yatıp da bası yarası olmadan çıkan hasta neredeyse yok gibidir. Oysa herkes boru tipi yatak kullanıyordur!
Sıradan havalı yataklar için bir diğer dezavantaj da çok ince (8-12cm) oldukları için ve dolu olan hücreler çok sert olduğu için aşırı konforsuzdurlar. Dolu hücrelerin yumuşatılması da mümkün değildir, çünkü yumuşatılırsa hasta zemine değer. Bu yataklar bırakın dekübit yarası riski olan birinin hassasiyetini, sağlıklı olan bireyler için dahi konforsuzdur. Yarım saat üzerinde uzanarak deneyimleyin, göreceksiniz! Tabii ki bu konforsuzluk beraberinde vücudun zorlanmasına ve buna tepki olarak da terlemeye neden olur. İşte bu, sonu bası yarasına varan kısır bir döngüdür…
4- Baklava dilimli yataklar
Bu tip yatakların yara riski bulunan ve uzun süre kullanım gerektiren hastalarda kullanılması uygun değildir. Asla basınç dağıtmaz, asla -değil ki konforlu- rahat bir yatış sağlayamaz ve kaçınılmaz olarak hastanın terlemesine neden olurlar. Sadece ucuz fiyatlı olduğu ve kolayca bulunabildiği için satılır ve maalesef hasta yakınları tarafından ne düzeyde fayda sağlayacağı veya alternatif çözümler de bilinmediği için hasbelkader tercih edilirler.